Nghệ sĩ Ưu tú Dương Kiều Oanh
Năm 1995, ở tuổi 15, Kiều Oanh đã được bố mẹ cho theo học lớp diễn viên Tuồng và Múa cung đình do Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế tổ chức đào tạo. Sau những tháng ngày khổ luyện, chị từng bước hóa thân vào nhân vật trong các vở Tuồng như “Ngọn lửa Hồng Sơn”, “Nghêu-Sò-Ốc-Hến”, “Hộ Sanh Đàn”… Thành công đã đến với Kiều Oanh như một sự tưởng thưởng xứng đáng cho những giọt mồ hôi đã đổ vì niềm đam mê nghề nghiệp. Năm 2007, với vai diễn Kỷ Lan Anh trong vở Tuồng “Hộ sanh đàn”, chị được trao giải B trong Liên hoan tài năng trẻ sân khấu Tuồng chèo toàn quốc; năm 2008, tại Liên hoan nghệ thuật Tuồng truyền thống, chị nhận tấm Huy chương Bạc cho vai diễn Ngọc Mai trong vở Tuồng “Đào Duy Từ”; năm 2011, Kiều Oanh nhận được tấm Huy chương Vàng danh giá khi hóa thân vào vai diễn Phương Cơ trong vở Tuồng “Ngọn lửa Hồng Sơn” tại Liên hoan Nghệ thuật Tuồng truyền thống toàn quốc; năm 2011, chị tiếp tục được trao Huy chương Vàng cho vai diễn Thị Hến trong vở Tuồng “Nghêu - Sò - Ốc - Hến” tại Liên hoan sân khấu Tuồng hài toàn quốc; năm 2013, vai diễn Hoàng Quý Phi trong vở Tuồng “Nỗi niềm đấng quân vương” nhận được Huy chương Bạc tại Liên hoan Nghệ thuật Tuồng và Dân ca chuyên nghiệp toàn quốc…Những thành công nối tiếp nhau đã chứng minh sự trưởng thành và chín muồi của một tài năng. Năm 2015, Dương Kiều Oanh được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú. Đây có thể xem là kết cục mĩ mãn cho một diễn viên dám chấp nhận những khổ đau phía sau ánh đèn sân khấu, dám hy sinh tất cả vì niềm đam mê của mình.
1. Tiểu sử:
- Tên khai sinh: Dương Thị Kiều Oanh
- Nghệ danh: Dương Kiều Oanh
- Sinh năm: 1980
- Quê quán: xã Tịnh Hòa - huyện Sơn Tịnh - tỉnh Quảng Ngãi
- Địa chỉ thường trú: 72 Lịch Đợi - phường Phường Đúc - Thành phố Huế - tỉnh Thừa Thiên Huế.
- Nghề nghiệp: Diễn viên Tuồng và Múa hát cung đình
- Thế hệ nghệ nhân: Thế hệ thứ nhất.
- Các nước và tỉnh thành đã từng tham gia lưu diễn:
- Quá trình hoạt động nghệ thuật:
Năm 1995, được tuyển chọn vào Nhà hát Nghệ thuật Truyền thống Cung đình Huế - Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế với vai trò là diễn viên Tuồng và múa hát Cung đình.
Năm 1998: Hội viên của Hội Nghệ sĩ Sân khấu Thừa Thiên Huế.
Năm 2003: Hội viên của Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam.
Từ năm 2006 - nay: Diễn viên chính Tuồng và Múa hát Cung đình thuộc Nhà hát Nghệ thuật Truyền thống Cung đình Huế - Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế
II. Đặc điểm:
1. Loại hình nghệ thuật đã được học:
Tuồng và Múa hát Cung đình.
2. Năm bắt đầu học:
3. Người dạy:
4. Địa điểm học:
5. Người đồng học:
6. Người đồng diễn:
7. Nắm giữ bí quyết nghề nghiệp:
8. Thể hiện các bài bản:
Múa Cung đình:
Vũ phiến, Lục cúng hoa đăng, Lục triệt hoa mã đăng, Tam quốc - Tây du (bài Thụy hồ huỳnh cân và Vãng tây thủ), Bát dật văn, Bát Dật võ, Nữ tướng luyện quân ra trận, Bát tiên hiến thọ.
Các vai diễn Tuồng:
Cô gái (Tuồng pho Quần phương tập khánh), Loan Dung (trong vở Loan Dung dạo tây hồ), Quận chúa Mỹ Liên (trong vở Nợ nước tình nhà), Ngọc Mai (trong vở Chí sĩ Trần Cao Vân), Ngọc Mai (trong vở Đào Duy Từ), Phương Cơ (trong vở Ngọn lửa Hồng Sơn), Hoàng Qúy Phi (trong vở Nỗi niềm đấng quân vương), Lành (trong vở Biển động tình người), Hiền Phi (trong vở Hóa Nhật muôn dân), Thị Hến (trong vở Nghêu, Sò, Ốc, Hến), ĐàoTam Xuân (trích đoạn Đào Tam Xuân đề cờ), Kỷ Lan Anh (trích đoạn Kỷ Lan Anh lạc đẻ), Trưng Trắc (trích đoạn Trưng Trắc đề cờ).
Ngoài ra, nghệ sĩ Kiều Oanh còn tham gia nhiều chương trình hoạt động nghệ thuật khác như: các lễ hội Cung đình (Lễ Tế Đàn Nam Giao, Lễ tế Đàn Xã Tắc, Lễ Tiến sĩ Võ, Vinh quy bái tổ, Lễ Thiết Triều, Lễ Ban sóc); các chương trình nghệ thuật trong lễ hội Festival Huế qua các năm (Hành trình mở cõi, Thiên hạ Thái Bình, Huyền thoại Sông Hương, Đêm Hoàng Cung, Văn Hiến Kinh Kỳ, Ngàn xưa âm vọng).
9. Giai thoại và kỷ niệm khi hành nghề:
Không.
10. Truyền thống nghề nghiệp của gia đình:
11. Thế hệ kế tục:
Không
12. Đóng góp cho công tác truyền dạy:
13. Danh hiệu và giải thưởng được trao tặng:
Danh hiệu:
Năm 2015, Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú.
Giải thưởng:
Năm 1999: Huy chương Vàng tại Hội diễn NTQC- CNVC - LĐ khu vực miền Trung tổ chức tại Quảng Ngãi với tiết mục “Chầu Văn” - Đơn ca
Năm 2007: Giải B tại Liên hoan Tài năng trẻ Sân khấu Tuồng Chèo toàn quốc, vai diễn Kỷ Lan Anh trích đoạn “Kỷ Lan Anh lạc đẻ” trong vở Tuồng “Hộ Sanh Đàn”.
Năm 2008: Huy chương Bạc tại Liên hoan Nghệ thuật Tuồng truyền thống, vai diễn Ngọc Mai trong vở diễn “Đào Duy Từ”.
Năm 2011: Huy chương Vàng tại Liên hoan Nghệ thuật Tuồng truyền thống toàn quốc năm 2011, vai diễn Phương Cơ trong vở Tuồng “Ngọn Lửa Hồng Sơn”.
Năm 2011: Huy chương Vàng tại Liên hoan Sân khấu Hài toàn quốc, vai diễn Thị Hến trong vở “Nghêu, Sò, Ốc, Hến”.
Năm 2013: Huy chương Bạc tại Liên hoan Nghệ thuật Tuồng và dân ca kịch chuyên nghiệp toàn quốc, vai diễn Hoàng Quý trong vở “Nỗi niềm đấng quân vương”.
Năm 2022: Huy chương Bạc tại Liên hoan Nghệ thuật Tuồng và dân ca kịch chuyên nghiệp toàn quốc, vai diễn Hiền Phi trong vở “Hóa nhật muôn dân”.
Giấy khen, chứng nhận và tặng thưởng:
Năm 2003: Bằng khen vì thành tích trong Liên hoan sân khấu chuyên nghiệp của Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam.
Năm 2008: Chứng nhận của Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế, tác phẩm công trình Văn học nghệ thuật xuất sắc 2008, tác phẩm vở Tuồng Đào Duy Từ (vai diễn Ngọc Mai).
Năm 2008: Giấy khen vì thành tích xuất sắc tại Liên hoan Tuồng truyền thống toàn quốc.
Năm 2011: Chứng nhận của Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế, tác phẩm công trình Văn học nghệ thuật xuất sắc 2011, vai Phương Cơ - Thị Hến .
Năm 2012: Giấy khen vì thành tích trong công tác phục vụ Festival Huế 2012.
Năm 2013: Giấy khen vì thành tích tại Hội thi Sân khấu Tuồng Dân ca kịch chuyên nghiệp toàn quốc năm 2013 - Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế.
14. Hình ảnh về nghệ nhân: